《三字经》—现代完整版全文带拼音

1、三字经r e n zh i chx t ng ben sh d n人之初,性本善。x i ng xi a ng jx i nxi a ng yu a n性相近,习相远。g o u b uji od x i ng n a i qi an苟不教,性乃迁。ji a o zh i dgU y i zhu a n教之道,贵以专。x i m6ng m uzeli n ch u昔孟母，择邻处。z i b uxu e du a n j i zh u子不学，断机杼。d o u y a n sh y u y i f a ng窦燕山，有义方。ji a o w z i ming j y ng教五子，名俱扬。y a n

2、g b u ji faw zh i gu o养不教，父之过。ji o b y n sh i zh i du o教不严，师之惰。z i b uxu e f e i su y i子 不 学 ， 非 所 宜。y du b uxu e l a o h ew d幼不学，老何为。y u b u zhu o b u ch ng q i玉不琢，不成器。r n b u xu e b u zh i y i人不学，不知义。wei r ne z 1 f a ng sh a o sh i为人子，方少时。q i n sh i y X 1 l iyi亲师友，习礼仪。xiang ji u l n e ng wen x i香九

3、龄，能温席。xiaoyuq sunodang zh i孝于亲， 所当执。r ngsisu i n ngrng li融四岁， 能让梨。t i y u zh a ny i xi a n zh i弟于长，宜先知。sh o u xi a o 忙 ji new n首孝弟，次见闻。zh i m o u sh sh i m o u wen知 某 数 ， 识 某 文。y i r sh i sh i r b a i一 而 十 ， 十 而 百。b a i qi a nqi a n ewran百而千，千而万。san c a i zhti ea n d i r e n三才者，天地人。san gu a ng zh re

4、i yu e x i ng三光者，日月星。san g a ng zhj 由 n ch e n y i三纲者，君臣义。f u z i qiifuf ush n父子亲，夫妇顺。yu e ch u n xi yUie qi u d o ng曰春夏，曰秋冬。c i s sh i y in b u qi ng此四时，运不穷。yu e nan b yuie x i d o ng曰南北，曰西东。c i s i f a ygi ng h u zh o ng此四方，应乎中。yu e shu i hu mu j i n t u曰水火，木金土。c i w/u x i ng b e n h u sh u此 五 行 ，

5、 本 乎 数。sh g a izh e ji a zh gu 1十 干 者， 甲 至 癸。sh i rzh i z izh h 十二支，子至亥。yu ehu ng d O r i suo ch n曰黄道，日所躔。yu ech d Od a ngh o nqu n曰赤道，当中权。ch d O xi a we n nu n j i赤道下，温暖极。w ozh o nhu a z iad o ndb e i我中华，在东北。yu eji a ngjeyu ehu 珂 i曰江河，曰淮济。c i s i d ushuizh j i此四渎，水之纪。yu ed iahu a h a ch ng h ng曰岱华，

6、蒿恒衡。c i w u yu e sh a zh m ng此五岳，山之名。yu esh n ng yu eg o ncsh a ng曰士农，曰工商。ci s i mingu ozh di ng此四民，yu e r n y i曰仁义，c i w/u ch此五a ndp u，不国之良。l i zh i x i n礼智信。r 6 ng wen容 紊。动 物， 能 飞o li a ng shnfiu i shd i su osh e ng地 所 生，c i zh iw/u此 植 物，y du ch ng y u有 虫 鱼，c i d Sg w u此d a稻c i li u g u此 六 谷，mid n

7、i W ng马牛羊，c i li ich u此六畜，yu e x i n uy du c 出 m u有 草 木。bi n shu i l u遍 水 陆。y Su ni od sh u有 鸟 兽。n (ng f e iz du走。i稷。r e n sushi人所食。j i quanshi鸡犬豕。r n su o s i人所饲。yu e a i j u曰 喜 怒，d w/u y u爱 恶 欲，q i ngh hu ng青 赤 黄， ci w u s e此五色，su a k ug a n酸苦甘，c i w u wei此五味，sh a ji dxi a膻焦香，c i wu xi u此五臭，p O t

8、u g e匏土革，s i y u zhu丝与竹，yu ep ng shg曰平上，c is i sh e ng y i ti O xi e声， 宜 调 协。此曰哀惧。q i q ng j u七情具。ji hei bia及黑白。mU suo sh i目所识。jixinxin及辛咸口所含。ng j ix i ngi u及腥朽。kdu su o h n b i suo xi u鼻所嗅。md sh i j in木石金。n a i b a y in乃八音。yu e q u r u曰去入。gao zeng u f u r sh e n高曾祖 ， 父而身。sh e n r z 1 z 1 r sun身而子 ，

9、 子而孙。z i zisun zhixuGn z e ng自子孙，至玄曾n a i ji u z u rn zhiln乃九族，人之伦。f u z i 6n f u f u c ng父子恩，夫妇从。xi o ng z e y ui z e g o ng兄则友，弟则恭。zh a ng y o u xydo u y u p e ng长幼序，友与朋。j u n zejngch e n zezh o ng君 则敬，臣则忠。ci sh i y i r n su o t o ng此 十义，人所同。d 曲g sh ix uw/uweib d当师叙， 勿违背。zh n z i cu i d axi ao g o

10、 ng斩齐衰， 大小功。zh i s i m&w u f u zh o ng至 缌 麻，l i yu e sh e礼乐射，g u li u y i古六艺，wei sh u xu e惟书学，j i sh i z i既识字，ydu gu wen有古文，lie 出 j i隶草继，ru u g xu e若广学，d n l shu o但略说，f n x n m ng凡 训 蒙，五 服 终。y u sh ush u御书数。j i n b u j u今不具。r n g ng z u n人共遵。ji 山g shu 凶 n讲说文。d d xi od zhu n大小篆。b uk elu n不可乱。j u q i

11、f n惧其繁。n ng zh yu n能知原。x u ji a ng ji u讲究。j u d du句读。you eh u须xi ang xu n gmKng详训诂，明w/eixue zh eb i为学者，必有初。xi a o xu e zh azhgi s i sh u小 学 终 ， 至 四 书。ln y u zh er sh pii a n论语者，二十篇。q tn dizi j i sh n y n群弟子，记善言。m6 ng z i zh i pi a n zh 1孟子者，七篇止。ji a ng d a o &hu o r e n y i讲道德，说仁义。zu o zh o ng y ozi

12、 g s i bi作中庸 ，子思笔。zh o ng b u pi yaai ng b uy i中不偏 ，庸不易。zu odaxu en百z enz i作大学，乃曾子。z i xi u q i zh i p ng zh i自修齐，至平治。s i sh ush u xi 0 j i rlgo ng四书熟，孝经通。r u li j i ng sh i k e d u如六经，始可读。sh i sh u y i l i ch u rqi u诗 书 易，礼 春 秋。ho li uj i ngd a ng g qi u号 六 经， 当 讲 求。Y du li n dsh an y du gu ic ng有连

13、山，有归藏。y du zh o iy i san y i xi ng有周易，三易详。y du di n m o y 出 x n go有典谟，有训诰。y du sh m ng sh u zh i o有誓命，书之奥。w ozh o ig o ng zu ozh o il 1我周公，作周礼。zh uli gu a n c S zh i t 1著六官，存治体。d a xi a o d a izh u l i j i大小戴，注礼记。sh ush ng y n l i yu 6 bti述圣言，礼乐备。yu e gu 6 f wng y a s o ng曰国风，曰雅颂。h O si sh i d a ng

14、f e ng y o ng号四诗，当讽咏。sh i j w (ng ch u n qi u zu o诗既亡，春秋作。y u b a o bi a bi (sh n e寓褒贬，别善恶。san zhu a n zhy u g o ng y a ng三传者，有公羊。you zu o shy 0u g u li a ng有左氏，有谷梁。j i ng j nting f a ng d iz 1经既明，方读子。cu o q i y(0 j i q i sh i撮其要，记其事。w/uz i zh e you x u n y a ng五 子 者 有 荀 扬。we n zh o ng zj 11 l a o z

15、hu a ng文中子，及老庄。j i ng z i t d) ingzh ush i经子通，读诸史。k a o sh ix i zh i zh o ng sh i考世系，知终始。z i x i n o nzh ihu ng d i自羲农，至黄帝。h a o s a n hu j ng sh a ng sh i号三皇，居上世。t a ng y o u y huO r d i唐有虞，号二帝。xi a ng y i xch 更 ng sh e ng sh i相揖逊，称盛世。xi d y oyu sh a ng you t a ng夏有禹，商有汤。zh o u wen wCh e ng s a n w

16、 a ng周文武，称三王。xi a chu a n z ia ti a n xi a夏传子，家天下。s i b a i z aqi a n xi a sh e四百载，迁夏社。t a ng f a xgudD h a o sh a ng汤伐夏，国号商。li u b a i z a i zh izh u w ng六百载，至纣亡。zh o u w u w a ngh i zh u zh o u周武王，始诛纣。ba b a i z a i zu i ch a ng ji u八百载，最长久。zh o u zh e d awng ng g a ng zhu i周辙东，王纲坠。ch e ng g an gs

17、hng y U shu i逞 干 戈 ， 尚 游 说。sh i ch u n qZh ng zh a n gu o始春秋，终战国。w/ub dqi ng q i xi o ng ch u五霸强，七雄出。y ng q n sh i sh i ji an b i ng嬴秦氏，始兼并。chu n rsh i ch u h a n zh e ng传二世，楚汉争。g a o z u x i nh| n y eji n a高祖兴，汉业建。zh ixi oaping w/a ng m a ng cu a n至孝平，王莽篡。gu a ng w u x i wg i d o ng han光武兴，为东汉。s i

18、b a i ni dzh o ng y u xi a n四百年，终于献。w/e i sh iW/u zh e ng h a n d i ng魏蜀吴，争汉鼎。ho san gu o q i li a ng j i n号三国，迄两晋。song q ij i li ng ch n ch ng宋齐继，梁陈承。wei n n ch o du j i nl ng为南朝，都金陵。b e i yu a n wf 在 n d o ng xi北元魏，分东西。y u w/e n zh o uy u gao q i宇文周，与高齐。ddi zh isu i y i t u y u迨至隋，一土宇。b u z 而 chua

19、n sh i t o ng x u不再传，失统绪。t a ng g a o z qai y i sh i唐高祖，起义师。ch u su i lu a n chu a ng gu o j i除隋乱，创国基。rshchunsanbaizai二十传，三百载。lia ng miezgui6naigai梁灭之，国乃改。li ng t ng j nI j i han zh o u梁唐晋，及汉周。ch e ng w ud d ji e y o u you称五代，皆有由。y an songx shngu zho u sh a n炎宋兴，受周禅。shib achua nanbei hu n十八传，南北混。li

20、O y u j i n ji ch e nd i辽 与 金， 皆 称 帝。yu n mi j i n ju 岔 ng sh i元 灭 错误! 链接无效。金， 错误 ! 链接无效。绝 错误 ! 链接无效。宋 错误 ! 链接无效。 世。y u t ugu g ch a oqi nfid id舆 错误 ! 链接无效。图 广， 超 前 代。ji u sh i ni rfi gu ozu f i e九十年，国祚废。Th z ux i ng gu o d g ng太祖兴，国大明。h O hng wd du j i ling号洪武，都金陵。d 血 ch ng zu qi ay a ij i ng迨成祖，迁燕

21、京。sh i li ush i zh i ch Sg zh e n十六世，至崇祯。qu (n y a n s ik du r 111nd权阉肆，寇如林。l i chu 山g ch u shn q i f nB李闯出，神器焚。q i ngh 泛口 y i njgmg m ng清世祖，膺景命。j ng s if a ng k e d a ding靖四方，克大定。y du k a n(y o ng l i qi n ji a由康雍，历乾嘉。m in a n f u zh i j iku a民安富，治绩夸。do xi rfiji a n bi n lu nQq 1道咸间，变乱起。sh iy i ngf

22、 a r o d u b 1始英法，扰都鄙。t ng gu a nh u xu a it g ru o同光后，宣统弱。chu n ji u d i m n q i nm o传九帝，满清殁。g em ng x i ng f d i zh i革命兴，废帝制。l i xi n f a ji nim n gu o立宪法，建民国。gu j i nshi iqu n z 血 z i古今史，全在兹。z 百 zh i lu na zh x i nghu a i载治乱，知兴衰。shi su i fn d u y du ci史虽繁，读有次。sh i j i y i h n sh u r史记一，汉书二。h du h

23、 n san gu ozh s i后汉三，国志四。ji azh ng j i ngc a it o njg n a兼证经，参通鉴。d 口 sh izh ek ao sh il u读史者，考实录。t o ng g j i n ru o q i mu通 古 今 ， 若 亲 目。k o u r song x i n r w目口而诵，心而维。cho y u s i x i y u s i朝于斯，夕于斯。x i zh o ngi sh i xi a ng tu o昔仲尼，师项橐。g u sh e ng xi a n sh a ng q i n xu e古圣贤，尚勤学。zh a o zh o ng lin

24、u l u l u n赵中令，读鲁论。bi j i sh i xu e qi e q i n彼既仕，学且勤。p i p u bi a n xi a o zh u ji a n披蒲编，削竹简。b i w/ush u qi e zh i mi a n彼无书，且知勉。t u xu n li ngzhu i c g u头悬梁，锥刺股。b i btijioi z i q n ku彼不教，自勤苦。r u n (ng y ng r u y i ng xu e如囊萤，如映雪。ji a su i pnxueb u chuo家虽贫，学不辍。r u fuxinr ugua jiao如负薪，如挂角。sh e n su

25、 li O you k u zhu o身虽劳，犹苦卓。s u l a o qu (nr sh i q i苏老泉，二十七。shifafn du sh qj i始发奋，读书籍。bi j i l a o y o u huc h i彼 既 老 ， 犹 悔 迟。6 rxi a o sh e ng y is z a o尔小生，宜早思。ru di n g ho b a sh 6若梁灏，八十二。du i da t ng ku i du eh i对大廷，魁多士。b i j i ch e ng zh o ng ch e ng y i彼既成，众称异。6 rxi a o sh 6 ngi l i zh i尔小生，宜立志。y i ng b asu i n e ng y o ng sh i莹八