__Piyasas__al__maGrubuAlmanya_al__maZiyaretiRaporu

1、İ PİYASASI TAKIMI İ PİYASASI ALIMA GRUBU19-27 HAZİRAN 2004 ALMANYA (BONN-BERLİN) ALIMA GEZİSİGENEL RAPORANKARA 2004I.N BİLGİLERYURDIINA GİDİ ONAY TARİH VE SAYISI:Milli Eitim Bakanl Projeler Koordinasyon Merkezi Bakanlnn 07/06/2004 tarih ve Bakanlk Makamnn 2360 sayl onay HYPERLINK ./Almanyaonay24-05.

2、doc (Ek-1)TOPLANTIYI DZENLEYEN:Program, Avrupa Birliinin MEDA programndan salanan kaynakla lkemizde uygulamaya konulan “Mesleki Eitim ve retim Sisteminin Glendirilmesi Projesi” almalar kapsamnda oluturulan i piyasas alma grubunun Almanya da i piyasas ve eitim arasndaki iliki hakknda bilgi edinmek ze

3、re Almanya Federal Cumhuriyetinde 19-27.06.2004 tarihleri arasnda gereklemitir.TOPLANTI TARİHİ VE YERİ:Program, Almanya Federal Cumhuriyetinin eski bakenti 19.06.2004 tarihinde BONNda balam olup 27.06.2004 tarihinde imdiki bakenti BERLİNde tamamlanmtr.TRK TEMSİLCİSİ:Programa lkemizden 30 meslek ve t

4、eknik eitim alanndaki uzman katlmtr.KONU VEYA GNDEM:Eitim Programnn konusu Almanya da i piyasas ve eitim arasndaki iliki hakknda inceleme olup, Programn detay HYPERLINK Study%20onay.DOC t _blank(Ek-2) de sunulmutur.II.GİRİAvrupann ortasnda yer alan Federal Almanya Cumhuriyeti 3 Ekim 1990da birliine

5、kavumasyla kuzeyde Danimarka, batda Hollanda, Belika, Lksemburg ve Fransa, gneyde İsvire ve Avusturya, douda da ek Cumhuriyeti ve Polonya gibi dokuz lke ile komudur. Yzlm 357.00 Km2dir. lkenin genilii, kuzeyden gneye 876 km. uzunluu ise batdan douya 640 kmdir. Federal Almanya Cumhuriyetinin snrlar t

6、oplam3.758 km uzunluundadr.Federal Almanya Cumhuriyeti, Dou ile Bat arasnda olduu gibi, İskandinavya ile Akdeniz blgesi arasnda bir kavak durumundadr. Avrupa Topluluu ve NATO yesi olan Almanya, orta ve Dou Avrupa lkelerine bir kpr oluturmaktadr.Almanya iklimi bakmndan, Atlas Okyanusu ile Dounun kara

7、 iklimi arasnda lml serin bat rzgarlar blgesinde yer almaktadr. Burada byk s deiimleri ok nadir grlr. Her mevsimde ya vardr. Kn ortalama scaklk, alak blgelerde 1,5 derece ile dalarda 6 derece arasnda deimektedir. Doas, ok eitli ve ekici bir grnm sergilemektedir. Alak ve yksek sradalar, platolar, tar

8、aalar, tepeler, dalar, gller ve gz alabildiine uzanan geni ovalar birbirini takip etmektedir.Almanyada (6.9 milyonu yabanc olmak zere) 82 milyon kadar insan yaamaktadr. Kilometrekare bana den 226 kii ile Almanya, Avrupann en sk yerleimli lkelerinden biridir. Ren ve Ruhr boyundaki sanayi blgelerinde,

9、 drt milyondan fazla insan yaamakta ve kilometrekareye yaklak 5.500 kii dmektedir.Almanca, Hint-Avrupa byk dil gurubu iinde Cermen dilleri ailesine dahil olup Danimarka, Norve, İsve, Felemenk, Flaman ve İngiliz dilleriyle akrabadr.Federal Almanya Cumhuriyetinde, Trkler, yaklak 2,5 milyon kii ile yab

10、anclar arasnda en kalabalk grubu oluturmaktadr. Yabanc ii ve bamsz giriimcilere ok ey borludur. Bunlar lkenin ekonomik kalknmasna byk katkda bulunmular ve alman gayri safi milli haslasndaki paylar ylda 50 milyar dan fazladr.FEDERAL ALMANYA CUMHURİYETİNİN EYALETLERİFederal Almanya Cumhuriyeti 16 Eyal

11、etten olumaktadr. Bunlar;Baden Wrttemberg (Stuttgart),Bayern (Mnih), Berlin, Brandenburg (Potsdam),Bremen, - (Bremen)Hamburg, -(Hamburg)Hessen (Wiesbaden),Mecklenburg-Vorpommern (Schwerin),Niedersachsen, - (Hannover),Nordrhein (Westfalen),Rheinland-Pfalz,(Mainz),Saarland (Saabrcken),Sachsen,- (Dresd

12、en),Sachsen Anhalt (Magdeburg),Schleswig-Holstein (Kiel) Thringen (Erfurt)Berlin, (Berlin) İki Almanya 1990 ylnda birleinceye kadar, Federal Almanya Cumhuriyeti, 11 eyalettin oluuyordu ancak, dou-bat birlemesinden sonra 18 Mart 1990da douda yaplan seim sonucu, 5 federe eyaletin kurulmasna karar veri

13、lerek, 3 Ekim 1990da Demokratik Alman Cumhuriyeti, dolaysyla da Brandenburg, Mecklenburg-Vorpommern, Sachsen, Sachsen -Anhalt ve Thringen eyaletleri Federal Almanya Cumhuriyetine katlarak eyalet says 16ya ykselmitir.ANAYASAL ORGANLAR VE DEVLET YAPISIFederal Almanya Cumhuriyetinde; Yasama grevi olan

14、Anayasa organlar, Federal Meclis ile Federal Konseydir. Yrtme grevini, yani devlet etkinliini Federal Bakan ynetimindeki Federal Hkmet ile Federal Cumhurbakan yerine getirmektedir. Anayasa dzeyinde yarg fonksiyonu, Federal Anayasa Mahkemesinin yetkisindedir.Federal Cumhurbakan: Federal Almanya Cumhu

15、riyetinin Devlet Bakan Federal Cumhurbakan Hors Khlerdir. Federal Cumhurbakan, srf bu maksatla toplanan ve bir anayasal organ olan Federal Asamble (Meclisler Topluluu) tarafndan seilir. Federal Babakan: Federal Almanya Cumhuriyetinin Federal Babakan Gerhard SCHRDERdir. Federal Babakan, drt senede bi

16、r Federal Meclis tarafndan seilir.Federal Meclis: Federal Almanya Cumhuriyetinin halk temsilciliidir; halk tarafndan drt yl iin seilir. Meclisin sresinden nce datlmas yalnzca istisnai durumlarda mmkndr ve bu Federal Cumhurbakannn yetkisindedir. Federal Meclisin en nemli grevleri, yasa koymak, federa

17、l babakan semek ve hkmeti denetlemektir. Savunma ve Dileri konusunda yasa koyabilir (bamsz olarak), dier yasalar Federal Konseyle birlikte yapar.Federal Konsey: 16 federe eyaletin temcilii olan Federal Konsey, yasalarn yaplmasna ve federal devletin ynetimine katlr. İsvire ve ABD gibi dier federal de

18、vletlerdeki senato sisteminin aksine, federal konsey seilmi halk temsilcilerinden deil, eyalet hkmetlerinin yeleri ya da onlarn temsilcilerinden olumaktadr.Federal Anayasa Mahkemesi: Karlsruhede bulunan Federal Anaya Mahkemesi, Temel Yasaya uyulup uyulmadn denetler ve federal devlet ile eyaletler ya

19、 da federal organlar arasndaki anlamazlklarda karar verir. Ayrca, devletin temel haklarna zarar verdii kansna varan her vatanda, daha nce yetkili mahkemelere bavurup da sonu alamam olmas halinde Federal Anayasa Mahkemesine bavurabilirEKONOMİK DURUMFederal Almanya Cumhuriyeti, İkinci Dnya Savann yknt

20、sndan sonra tekrar toparlanp dnyann ileri gelen sanayi lkelerinden biri olup, cari ilemler dengeleri bakmndan dnyada nc, dnya ticaretinde ise ikinci srada yer almasnda, alanlarn eitim ve alma azmi, yetenek ve yaratclnn yan sra sosyal piyasa ekonomisinin alkan insanlara salad byk etkinlik alan da nem

21、li bir rol oynamaktadr.Devlet ekonomi zerindeki etkisini her geen gn snrlandrmaktadr, piyasaya aykr dzenlemelere son verilmektedir. Bu tutum, serbest rekabete imkan salarken, yeni gelimelere uyumu da kolaylatrmaktadr. Ekonomi politikasnn en nemli hedeflerinden biri, isizliin azaltlmasdr. İstihdam ar

22、trmann anahtar ise, yatrmlarn artrlmasdr. Federal hkmet, yatrmlarn verimli olmasn salayabilmek iin piyasann z kuvvetlerini zellikle kiisel etkinlikleri tevik suretiyle artrmaya almaktadr.Gayri safi milli haslasnn yaklak te birini ihra ettii iin, ak pazarlara muhta olan Alman ekonomisi iin, Avrupa Te

23、k Pazarn gelitirmek, Avrupa Birlii dnda eski pazarlar korumak ve yenilerini kazanmak nem tamaktadr. İerde piyasa ekonomisine paralel olarak, darda srarla ak Pazar ve serbest dnya ticareti politikalar gelitirilmektedir.ALIMA HAYATININ DURUMUAvrupann siyasi haritasnda meydana gelen deiiklikler, Bat dn

24、yasn bir yandan isizlik te yandan yapsal uyum zorunluluu gibi sorunlarla kar karya brakmtr. Almanya Federal Cumhuriyeti, Demokratik alman Cumhuriyeti ile birlemeden nce cari ilemler bilanosundaki byk fazlalk ve ll bir devlet borlanmas ile dikkatleri ekiyordu. Almanyann ekonomik konumu, uluslar aras

25、rekabetli bir dizi olumlu zelliklere sahip bulunuyordu. Bu zellikler yle sralanabilir; yksek verimlilik, alanlarn iyi eitim grm olmalar ve motivasyonu, yksek bir teknik standart, yaratc bilim adamlar, iyi ileyen bir alt yap, sosyal bar, istikrarl bir para ve gvenilir bir politik evre Almanyann gelec

26、ekte de baarl olabilmesi iin pek tabii yalnz bu avantajlar yeterli deildir. Alman iletmeleri iyeri harcamalar, alma sreleri, iletme vergileri, evre ynetmelikleri ve sosyal demeler gibi hususlar dolaysyla uluslararas rekabette baz problemlerle karlamaktadr.Alman birliinin 1990 ylnda yeniden kurulmasn

27、dan sonra birden bire i piyasas problemi ortaya km, eski federe eyaletlerde iyi bir konjonktr sayesinde isizlerin says nceleri azalrken, bu say yeni eyaletlerde hzla artmtr. Eski federe eyaletlerde alanlarn says, 1950 ylnda 20,4 milyon iken, 1992 yl bana kadar 29,5 milyona ykselmitir. Daha sonra bu

28、say, 1994 yl sonuna kadar 28,6 milyona dmtr. Yeni federe eyaletlerde ise istihdam, deiimin yol at bunalm sonucunda 1989/-1993 yllar arasnda yaklak 3,5 milyon azalarak, 6,3 milyona inmitir. 1994 ylnda iyerlerinin byle byk lde azalmas sona ermi ve alanlarn saysnda hafif bir art kaydedilmitir.Eski Demo

29、kratik Alman Cumhuriyetinde devletin resmi kaynaklarna gre tam istihdam vard ancak ciddi tahminler, gizli bir isizlik olduu ve isiz saysnn 1,5 milyon civarnda olduu yolunda idi. İki Almanyann birlemesi ve Demokratik Alman Cumhuriyetinin hasta ekonomisinin kmesiyle sorun btn plaklyla ortaya km ve yap

30、lan tahminlerin doru olduu anlalmtr.Demokratik Alman Cumhuriyetinden devir alnan salksz yapy dzeltmek zerine verimsiz iyerleri kapatlm; yeni, gelecee ynelik iyerlerinin almas abuk gereklememi, zamana ihtiya duyulmutur.Bu nedenle, Federal İ ve İi Bulma Kurumu bu gei dneminde Federal Hkmetin byk deste

31、iyle erken emeklilik ve ksa sre alma uygulamas gibi eitli nlemler alm, kiilere yeni bir meslek retmek ya da tekaml eitimi vermek suretiyle iki milyondan fazla isizin bulunduu i piyasasna rahatlk getirmi, iilere olanak salamaya ve ekonominin modernletirilmesini hzlandrmaya almtr. Ekonomide ba gsteren

32、 kuvvetli canlanma sayesinde yeni federe eyaletlerde i piyasas da dzelmeye balamtr. Ancak bunlarn ok baarl olduu sylenemez.Almanyada 1927 ylndan beri geni kapsaml bir yasal isizlik sigortas vardr. Bugn bu sigorta 1969 tarihli İi Tevik Yasas ile yeniden dzenlenmektedir. İsizlik Sigortas, Federal İ ve

33、 İi Bulma Kurumu tarafndan finanse edilmektedir. Esas olarak byk iiler iin sigorta mecburiyeti vardr. Sigorta pirimi, ii ve iveren tarafndan yar yarya denmektedir. 12 ay sreyle pirim deyen kimse isiz kalnca, isizlik paras almaktadr. Bu kiinin, i bulma kurumu tarafndan nerilen, uygun saylabilecek bir

34、 ii kabul etmesi gerekir. İsizlik paras net cretin %67si kadardr. Bu cret usulen en ok bir yl, yal isizlere ise en fazla 32 ay sreyle denir. Uzun sre isiz kalan kimse, isizlik yardm almas halinde, net cretin yzde 57si tutarnda cret almaktadr. İsiz kimsenin bu yardm alabilmesi iin kendisinin ya da ai

35、le efradnn baka bir geliri olmamas gerekir. Ayrca, Federal İ Kurumu, ksa sreli alanlara yardm paras, inaat dalnda alanlara da k yardm yapmaktadr.Federal İ Kurumu kiilere i bulmak, meslek konusunda danmanlk yapmak, meslek eitimini tevik etmek, meslek eitimi iin gerekli mali imkanlar bulunmayan gen ve

36、 yetikinlere yardm ve kredi salamak, mesleki tekaml eitimini desteklemekte ve eitim ile ilgili masraflar tamamen ya da ksmen stlenmekte ve mesleki rehabilitasyonu da tevik etmekte, i piyasas ve meslek aratrmalar yapmaktadr. Aratrmalardan alnan sonular, Federal alma ve Sosyal Gvenlik Bakanlna sunulma

37、ktadr. Bugn yaklak 4 milyon isiz vardr.ENDSTRİ DURUMUFederal Almanyada 1994 ylnda yaklak 51.000 iletmenin 7 milyon alan vard. Bu kadar kalabalk personel saysna ekonominin baka hibir dalnda rastlanmamaktadr. Bu sebeple Almanya ekonomisinin ba dayana endstridir. Ancak endstrinin alman ekonomisindeki a

38、rl, belirli ekilde azalm ve ekonomide meydana gelen uzun vadeli bir yapsal deiim dolaysyla endstrinin gayri safi yurtii milli gelire katks, 1970 ile 1993 yllar arasnda yzde 41den yzde 39un altna dmtr. (1970 ylna esas alnan deer ylmz eski Almanyaya, 1993 ylnnki ise tm Almanyaya aittir.)Buna karlk kam

39、u ve zel hizmet sektrlerinin cari ilemlerdeki pay nemli lde artmtr. zel hizmet sektr gayri safi yurtii milli gelirin yzde 34,2sini salam, ticaret ve ulatrmann katks ise yzde 14,5 olmutur. Endstride bilgi ilem ve haberleme teknii gibi sratle byyen ekonomi dallar ile uzay ve havaclk gibi gelecee yneli

40、k dallar, tekstil ya da elik retimi gibi geleneksel endstri dallarndaki klmeyi telafi edememitir.Endstri iletmelerinin ancak yzde 1,9 kadar 1.000dan fazla alan olan byk iletmeler, te ikiden fazlas ise 100n altnda ii altran iletmelerdir. Bylece Almanyada endstriye daha ok orta lekli iletmeler hakim b

41、ulunmaktadr. Ancak baarl kk ve orta lekli iletmelerin says ok yksek olmasna ramen, byk endstri iletmeleri giderek daha ok nem kazanmaktadr. Endstride alanlarn yzde 30dan fazlas (2,5 milyon) 1.000den fazla alan olan byk iletmelerin iisidir.SANAYİ VE TİCARET ODALARIAlman Sanayi ve Ticaret Odalar Birli

42、i (DIHK), Almanyadaki 83 sanayi ve ticaret odasnn en st kuruluudur. Almanyadaki zanaat iletmeleri, serbest meslekler ve tarm iletmeleri hari tm iletmeler ilgili kanun gereince Sanayi ve Ticaret Odalarna yedir. Odalar belediyelere, eyalet hkmetlerine ve devlet makamlarna kar blgedeki iletmelerin karl

43、arn temsil etmekte olup ekonomi hakknda nesnel bilgiler vererek firmalara danmanlk grevini stelenmektedir. Odalar, zerk bir yapya sahip olup federal devlet dzeyinde ve Brkseldeki Avrupa Komisyonu nezdinde kk sanayii de temsil etmektedir. Bu kurulu ayn zamanda Almanyann yabanc lkelerdeki 58den fazla

44、Ticaret Odas ile ilgilendii gibi, Alman d ticaretini ve Almanyann yabanc lkelerdeki yatrmlarn tevik eden delegelere de yardmc olmaktadr.Dual Eitim Sistemi kapsamnda rencilerin her trl problemlerine zm bulmaya almakta ve her trl yardm salamaya da almakta olup, iyerlerinin ikili mesleki eitimine katks

45、n salamaya alr ve derecelendirme snavlarnn yaplmas, belgelendirme ve diplomalarn dzenlenmesi grevlerini de stlenmitir.TEKNOLOJİK GELİMELERİN DURUMUFederal Almanya Cumhuriyeti dnyada eitli endstri dallarnda nde gelen lkeler arasnda bulunmaktadr. zellikle dnya piyasasna, otomobil, ila, optik ara ve ge

46、reler, retim makineleri ve enerji santralleri gibi pek ok rn ihra etmektedirHammadde bakmndan fakir olan Almanya eskiden beri dnya ekonomisine iyi gelitirilmi hassas rnlerle katlmak iin, modern teknolojiye dayanan rasyonel, uygun fiyatl retim yntemlerine ynelik almalarna srekli arlk vermektedir. Fed

47、eral alman ekonomisi iin bilim ve yksek teknolojiye dayanan uluslar aras rekabete ayak uydurmak, yaamsal nem tamaktadr.Almanyada teknolojik gelime ve yenilenmeler iletmeler tarafndan gerekletirilmektedir. Devlet gerekli hallerde tevik mahiyetinde mdahalede bulunmakta ve ekonominin bilimle ibirliine

48、zendirici tedbirler almaktadr.Federal Almanya Eitim ve Aratrma Bakanl ile Federal Ekonomi Bakanl 1994 ylndan itibaren, kk ve orta lekli iletmelere yaklak 600 milyon destek salamtr. Bu sayede iletmelerde teknolojilerin gelitirilmesi iin imkanlar artrlm iletmelere teknoloji transferinde yani aratrma s

49、onularnn pratik uygulamaya geirilmesi almalarnda da yardm edilmitir.evre koruma teknolojisi, Almanlarn kuvvetli olduu bir alandr. Alman iletmeleri, bu alanda yzde 20,5 ile dnya ticaretinde en byk hisseye sahiptirZANAAT ALANLARININ DURUMUAlmanya Federal Cumhuriyetinde zanaat, endstriye ksayla daha kk

50、, fakat ok daha eski ve zengin gelenekli bir ekonomi alndr. Ortaada zanaat alanlarnda yaanan ilerlemeler bugn de nemli bir ekonomi faktrdr. Zanaat alanlarnda yaklak 6 milyon insan almakta ve yaklak 400 milyar luk i ve hizmet retilmitir.Endstri, zanaat iletmelerinin yardmna muhtatr. Bu iletmeler, n r

51、nlerin hazrlanmasnda ve para retiminde gsterdikleri byk esneklik dolaysyla, baarl olmaktadr. te yandan zanaat iletmeleri endstri ile tketici arasnda balant oluturmaktadr. nk nitelikli endstri rnlerinin bakmna ve zaman zaman onarma ihtiyac vardr; rnein motorlu tatlar ve makinelerde olduu gibi. Zanaat

52、 sahipleri bizzat retim de yapmaktadr. Frnc, pastac ve kasaplar eitli yiyecekler retirler. Almanyada evler genellikle; duvarc, marangoz, tesisat ve badanac tarafndan el emeiyle ina edilmekte ya da onarlmaktadr. Zanaat, alman ekonomisi iin iki sebepten dolay zel nem tamaktadr; birincisi, pek ok bamsz

53、 geim kaynann kurulmasn salayarak giriimci genler iin bir eit okul olmas, ikincisi de zanaat iletmelerinin nemli eitim kurulular olarak kabul edilmesidir. lkede btn raklarn %40 bu iletmelerde bir zanaat renmektedir.Almanyada zanaat iletmelerinin says 1949 ylnda 900.000in zerinde bulunuyordu. Sonrala

54、r bu say azalm, ama alanlarnn says artmtr. Birlemi olan Almanyada 1994 yl deerlerine gre, yaklak 668.000 zanaat iletmesi ve her iletmede de ortalama sekiz kii almaktadr.Yeni federe eyaletlerde ekonominin yeniden yaplanmasnda nemli rol oynayan zanaat, bymenin motoru haline gelmitir. Almanyann planl e

55、konomi dneminde bile yaklak 2.700 retim kooperatifinin yannda 82.000 zel zanaat iletmesi varln srdrebilmi, Almanyann yeniden birlemesinden sonra, yeni federe eyaletlerdeki zel zanaat iletmeleri ile benzeri iletmelerin says 1994 yl sonuna kadar, 146.800e ykselmi, bu iletmelerde alanlarn says 1,167 mi

56、lyonu bulmutur.altrd ii saysna gre en nemli zanaat dallar; duvarclk, beton ve betonarme ileri ile yol yapmcldr.Federal Hkmet, orta lekli zanaat iletmelerinin rekabet glerinin korunup artrlmasna yardmc olmaktadr. Bu erevesinde, vergi kolaylklar salanmakta, danma hizmeti, dk faizli ve uzun vadeli kred

57、iler verilmektedir. Federal Devlet ve eyaletler, yeni bir i kurmaya da yardmc olmaktadr. Bu maksatla hazrlanm eitli tevik programlar vardr.Ekonomi de zanaatn ve meslek eitiminin verim dzeyi ve gcnn korunabilmesi iin sadece ustalk snavn baaryla vermi olanlarn zanaat icra etmesine izin verilir. Ustalk

58、 snavnda yalnz renilen meslekle ilgili bilgilerin deil, iletmecilik, hukuk ve pedagoji ile ilgili bilgilerin de kantlanmas gerekmektedir. Bu nedenle, ustalk snavn verenlere rak eitme hakk da tannr.Bir il ya da iledeki bir zanaat dalnn tm iletmeleri, bir esnaf loncas iinde birlemitir. Esnaf loncalar

59、da eyalet esnaf loncalar iinde toplanmaktadr. Loncalar zellikle mesleki eitim ve tekaml eitimi ile yetkilidir; bunlar toplu szlemeler de yapar ve yeleri iin hastalk sigortalar kurabilirler. İledeki loncalar ile zanaatkarlar sendikasn oluturur.Esnaf odalar, btn zanaatn zerk ynetim organ ve kar temsil

60、cileridir.Bunlar, odaya kaytl bamsz esnafn, raklarn ve raklarn zanaat ustas ile yapt eitim anlamalarnn listelerini tutarlar, meslek snavlarn dzenler ve meslek eitimini denetlerler. Esnaf loncalarnn banda alman Zanaat Birlikleri bulunmaktadr. Zanaat odalar da alman Zanaat odalar birlii iinde toplanmt